Part – 6 ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ #Kannada Vyakarana – ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳು

Kannada Vyakarana - Kriyapadagalu
Kannada Vyakarana – Kriyapadagalu

Kannada Vyakarana, ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣವು group C, FDA, SDA, CTI ಮುಂತಾದ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಅತಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬೇಕಾಗಿರುವ ಪಠ್ಯವಾಗಿದೆ‌. ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಭಾಷೆಯ ಬಗೆಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ. ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳು

#Kannada Vyakarana – ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳು

ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆದಿರುವುದನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಪದಗಳೇ ಕ್ರಿಯಾಪದವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಒಂದು ವಾಕ್ಯ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಒಂದು ಕ್ರಿಯೆಯ ಅರ್ಥ ಕೊಡುವ ಪದಗಳನ್ನು ಕ್ರಿಯಪದಗಳೆನ್ನುವರು.

ಕ್ರಿಯಾ ಪದದ ರಚನೆ

ಧಾತು + ಕಾಲಸೂಚಕ ಪ್ರತ್ಯಯ + ಆಖ್ಯಾತ ಪ್ರತ್ಯಯ = ಕ್ರಿಯಾಪದ

ಓಡು + ಉತ್ತ + ಆನೆ = ಓಡುತ್ತಾನೆ

ಮಾಡು+ವ+ಅರು=ಮಾಡುವರು

ಧಾತು

ಕ್ರಿಯಾಪದದ ಮೂಲರೂಪ, ಕ್ರಿಯೆಯ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಯವನ್ನು ಹೊಂದದಿರುವ ಪದವೇ ಧಾತು

ಉದಾ- ಓಡು, ಓಡು, ಮಾಡು, ಕೂಡು, ನೋಡು, ತಿನ್ನು

ಧಾತುಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಧಗಳು

1. ಮೂಲಧಾತು(ಸಹಜ ಧಾತು)

ಒಂದು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಬಂದಿರುವ ಧಾತುಗಳೇ ಮೂಲದಾತುಗಳಾಗಿವೆ. 

ಉದಾ- ತಿನ್ನು, ಓಡು, ಓದು, ಹುಡುಕು, ತಿಳಿ, ನಡುಗು, ಮಾಡು. ಮುಂತಾದವು

2. ಸಾಧಿತ ಧಾತುಗಳು

ಮೂಲಧಾತುಗಳಿಗೆ ಕೆಲವು ನಾಮ ಪ್ರಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಅನುಕರಣಾವ್ಯಯಗಳಿಗೆ ಇಸು ಪ್ರತ್ಯಯ ಸೇರಿಸಿಯಾದರೆ ಅದನ್ನು ಸಾಧಿತ ಧಾತು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. 

ಉದಾ- ಮೂಲಧಾತು+ ಇಸು = ಸಾಧಿತ ಧಾತು

ನಾಮ ಪ್ರಕೃತಿ + ಇಸು = ಸಾಧಿತ ಧಾತು

ಅನುಕರಣಾವ್ಯಯ+ಇಸು = ಸಾಧಿತ ಧಾತು

Loktak lake

ಮೂಲಧಾತುವಿಗೆ ಇಸು ಸೇರಿಸಿದಾಗ ಸಾಧಿತ ಧಾತು

ತಿನ್ನು + ಇಸು = ತಿನ್ನಿಸು

ಓಡು + ಇಸು = ಓಡಿಸು

ತಪ್ಪು + ಇಸು = ತಪ್ಪಿಸು

ನಾಮ ಪ್ರಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಇಸು ಪ್ರತ್ಯಯ ಸೇರುವುದರಿಂದ ಸಾಧಿತ ಧಾತು

ನಾಮಪ್ರಕೃತಿ = ಇಸು = ಸಾಧಿತ ಧಾತು

ಕನ್ನಡ + ಇಸು = ಕನ್ನಡಿಸು

ಭಾವ + ಇಸು = ಭಾವಿಸು

ಅಬ್ಬರ + ಇಸು = ಅಬ್ಬರಿಸು

ಅನುಕರಣಾವ್ಯಯಗಳಿಗೆ ಇಸು ಸೇರುವುದರಿಂದ ಸಾಧಿತಧಾತುವಾಗುವುದು

ಅನುಕರಣಾವ್ಯಯ + ಇಸು = ಸಾಧಿತಧಾತು

ಗಮಗಮ+ ಇಸು = ಗಮಗಮಿಸಿ

ಧಗ ಧಗ + ಇಸು = ಧಗಧಗಿಸು

See this; iPhone; https://amzn.to/3tAkIP1

ಸಕರ್ಮಕ ಮತ್ತು ಅಕರ್ಮಕ ಧಾತುಗಳು

ಒಂದು ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕ್ರಿಯಾ ಪದವು ಕರ್ಮ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡರೆ ಅದನ್ನು ಸಕರ್ಮಕ ಧಾತುಗಳೆನ್ನುವರು. 

ಉದಾ- ರಕ್ಷಿಸು, ಬಿತ್ತಿದರು

ಅಕರ್ಮಕ ಧಾತು 

ಒಂದು ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವ ಕ್ರಿಯಾ ಪದವು ಕರ್ಮಪದವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಅಕರ್ಮಕ ಧಾತು ಎನ್ನುವರು

ಉದಾ- ಹೋದನು, ಬಂದನು

ಕ್ರಿಯಾ ಪದದಲ್ಲಿನ ವಿಧಗಳು

ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆದಿರುವ ಕಾಲವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ 2 ವಿಧಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 

1. ಕಾಲರೂಪ ಕ್ರಿಯಾಪದ

2. ಅರ್ಥರೂಪ ಕ್ರಿಯಾಪದ

ಕಾಲರೂಪ ಕ್ರಿಯಾಪದ

ಇದರಲ್ಲಿ ಧಾತು, ಕಾಲಸೂಚಕ ಪ್ರತ್ಯಯ, ಆಖ್ಯಾತ ಪ್ರತ್ಯಯ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. 

ಉದಾ- 

ಧಾತು + ಕಾಲಸೂಚಕ ಪ್ರತ್ಯಯ + ಆಖ್ಯಾತ ಪ್ರತ್ಯಯ

ಓದು + ಉತ್ತ + ಆನೆ = ಓದುತ್ತಾನೆ

ಆಡು + ಉತ್ತ + ಆನೆ = ಆಡುತ್ತಾನೆ

ಕಾಲಸೂಚಕ ಪ್ರತ್ಯಯ

ಕ್ರಿಯೆಯು ಯಾವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರತ್ಯಯಗಳನ್ನು ಕಾಲಸೂಚಕ ಪ್ರತ್ಯಯಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯುವರು.

ಉದಾ- ಮಾಡುತ್ತಾನೆ, ಮಾಡಿವ, ಮಾಡಿದ

ಕಾಲರೂಪ ಕ್ರಿಯಾಪದ 

ಕಾಲಸೂಚಕ ಪ್ರತ್ಯಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ 3 ಕಾಲಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.

1. ವರ್ತಮಾನಕಾಲ

ಯಾವೂದೇ ಕ್ರಿಯಾಪದದಲ್ಲಿ ‘ಉತ್ತ’ ಎಂಬ ಪ್ರತ್ಯಯ ಇದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ವರ್ತಮಾನಕಾಲದ ಕ್ರಿಯಾಪದ ಎಂದು ಕರೆಯುವರು. 

ಉದಾ- ಉತ್ತ, ಓದುತ್ತಿದ್ದಾನೆ, ಮಾಡುತ್ತಾನೆ, ಓಡುತ್ತಾನೆ

2. ಭೂತಕಾಲ ಕ್ರಿಯಾಪದ

ಯಾವುದೇ ಕ್ರಿಯಾಪದದಲ್ಲಿ ‘ದ’ ಎಂಬ ಪ್ರತ್ಯಯ ಇದ್ದರೆ ಅದು ಭೂತಕಾಲದ ಕ್ರಿಯಾಪದವಾಗುತ್ತದೆ.

ಉದಾ- ಓದಿದನು, ಮಾಡಿದನು, ಓಡಿದನು

3. ಭವಿಷ್ಯತ್ ಕಾಲ

ಯಾವುದೇ ಕ್ರಿಯಾಪದದಲ್ಲಿ ‘ವ’ ಎಂಬ ಪ್ರತ್ಯಯ ಇದ್ದರೆ ಅದೇ ಭವಿಷ್ಯತ್ ಕಾಲದ ಕ್ರಿಯಾಪದವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಉದಾ- ಓದುವನು, ಮಾಡುವನು, ಬರುವನು, ಹೋಗುವನು.

ಅರ್ಥರೂಪ ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳು

ಇಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಯೆಯ ಅರ್ಥವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳಿರುತ್ತವೆ.

 1. ವಿದ್ಯರ್ಥಕ ಕ್ರಿಯಾಪದ

ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಕ್ರಿಯಾಪದದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಆಶೀರ್ವಾದ, ಅಪ್ಪಣೆ, ಆಜ್ಞೆ, ಹಾರೈಕೆ, ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾದರೆ ಅಂತಹ ಪದಗಳಿಗೆ ವಿದ್ಯರ್ಥಕ ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ.

ಉದಾ- ನಿನಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಅಂಕಗಳು ದೊರಕಲಿ- ಹಾರೈಕೆ, 

ಎಲ್ಲರು ಪಾಠವನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ- ಆಜ್ಞೆ

ನಿನ್ನ ಕಾರ್ಯ ಸುಸೂತ್ರವಾಗಿ ಜಯಗೊಳ್ಳಲಿ- ಆಶೀರ್ವಾದ

2. ಸಂಭವನಾರ್ಥಕ ಕ್ರಿಯಾಪದ

ಕ್ರಿಯಾಪದದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯುವಿಕೆ ‘ ಸಂಶಯ’ ಅಥವಾ ‘ ಊಹೆ’ , ‘ಅನುಮಾನ’ ಎಂಬ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾದರೆ ಅದು ಸಂಭವನಾರ್ಥಕ ಕ್ರಿಯಾಪದವಾಗುತ್ತದೆ.

ಉದಾ- ಅವರು ಇಂದು ಬಂದಾರು, ಅವನು ಹಣ್ಣು ತಿಂದಾನು ನಾನು ಹೋದರೆ ಹೋದೆನು

3. ನಿಷೇಧಾರ್ಥಕ ಕ್ರಿಯಾಪದ

ಒಂದು ಕ್ರಿಯಾಪದದ ಅರ್ಥ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾದರೆ ಅದನ್ನು ನಿಷೇಧಾರ್ಥಕ ಕ್ರಿಯಾಪದ ಎಂದು ಕರೆಯುವರು.

ಉದಾ- ಅವನು ಇಂದು ಬಾರನು, ನಾಳೆ ಊಟ ಮಾಡರು, ಬಾರರು, ಹೋಗರು

ಆಖ್ಯಾತ ಪ್ರತ್ಯಯಗಳು

ಕ್ರಿಯಾಪದದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಪ್ರತ್ಯಯವನ್ನು ಆಖ್ಯಾತ ಪ್ರಯ್ಯಯ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. 

ಉದಾ- ಓದುತ್ತಾನೆ – ಆನೆ

ಓದುತ್ತಾಳೆ- ಆಳೆ

ನೋಡುವಳು- ಅಳು

ಹಾಡುವರು- ಅರು

ಕ್ರಿಯಾಪದದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆ ಸೇರುವ ಆಖ್ಯಾತ ಪ್ರತ್ಯಯಗಳು ಲಿಂಗ, ವಚನಗಳು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು ಅದನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಅಕ್ಷರಗಳ ಗುಂಪಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಉದಾ- ಓದುತ್ತಾನೆ – ಆನೆ- ಪುಲ್ಲಿಂಗ, ಏಕವಚನ

ಮಾಡುವಳು – ಅಳು – ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ, ಏಕವಚನ

 ಹಾಡುವರು – ಅರು – ನಪುಂಸಕಲಿಂಗ – ಬಹುವಚನ

ಕ್ರಿಯಾಪದದ ಕಾಲಪಲ್ಲಟ

ಒಂದು ಕಾಲದ ಕ್ರಯಾಪದವನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ಕಾಲದ ಪ್ರತ್ಯಯದೊಂದಿಗೆ ಬಳಸಿ ಹೇಳುವುದೇ ಕ್ರಿಯಾಪದದ ಕಾಲಪಲ್ಲಟ ಎನ್ನುವರು.

ಉದಾ- ಅವನು ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಗುವನು – ಭವಿಷ್ಯತ್.

ಅವನು ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಗುತ್ತಾನೆ – ವರ್ತಮಾನಕಾಲ

ಕರ್ತರಿ ಮತ್ತು ಕರ್ಮಣಿ ಪ್ರಯೋಗ

ಕರ್ತರಿ ಪ್ರಯೋಗ – 

ಒಂದು ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಕರ್ತೃ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿದ್ದು, ಕ್ರಿಯಾಪದವು ಅದನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವಙತಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಕರ್ತೃರಿ ಪ್ರಯೋಗ ಎನ್ನುವರು. ಕನ್ನಡದಲ್ಇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಕೆಯ್ಲಿರುವುದು ಇದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ವಿಭಕ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯಯ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಉದಾ- ಹುಡುಗರು ಆಟವನ್ನು ಆಡಿದರು, ಲಕ್ಷ್ಮಿಯು ಶಾಲೆಗೆ ಹೋದಳು, 

ಕರ್ಮಣಿ ಪ್ರಯೋಗ 

ಒಂದು ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಕರ್ಮ ಪದವು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಬರುವಂತಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಕರ್ಮಣಿ ಪ್ರಯೋಗ ಎನ್ನುವರು.

ಇಲ್ಲಿ ಕರ್ತೃ ಪದವು ತೃತೀಯ ವಿಭಕ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯಯವನ್ನು , ಕರ್ಮ ಪದವು ಪ್ರಥಮ ವಿಭಕ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. 

ಉದಾ- ಹುಡುಗರಿಂದ ಆಟವು ಆಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಲಕ್ಷ್ಮಿಯಿಂದ ಹಣ್ಣು ತಿನ್ನಲ್ಪಟ್ಟಿತು,

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top